طلا در طبقه بندی عناصر طبیعی در گروه مس قرار می گیرد. در سیستم کوبیک متبلور می شود و بلورهای آن به شکل اکتائدر و بندرت دودکائدر، هگزائدرو تراپزوئدر با آرایش شبکه ای مکعب با سطوح مرکز دار می باشند، ولی طلا اغلب به صورت رشته ای و شاخه شاخه از شکل افتاده است. بلورهای مکعبی طلا نادرند. طلا که فلز نجیبی است (سختی 5/2 تا 3 بر اساس مقیاس موس) می تواند در اثر آلیاژ شدن با مس و دیگر فلزات سخت گردد. بیشتر طلاها مقداری نقره دارند.
طلای خالص چگالی بالایی دارد و وزن مخصوصش 3/19 است که وقتی نقره همراه آن بیشتر باشد به 6/15 نزول میکند.
طلا دارای سطح شکست تیز، کدر، با جلای فلزی به رنگ زرد و با رنگ خاکه زرد بوده و بسیار چکش خوار و مفتول شدنی است.
طلا به واسطه خاصیت چکش خواری و وزن مخصوص زیاداز پیریت، کالکو پیریت و میکاهای تجزیه شده زرد رنگ مشخص می شود.
طلا معمولا به صورت دانه های پراکنده در رگه های کوارتزی با پیریت و دیگر سولفورها، یا به صورتدانه های گرد یا گاه تکه های غلنبه در رسوبات رودخانه ای یافت می شود.
سنگهای معدنی غیر از خود طلا شامل سلنورهای طلا و تلورهای طلا می باشند.
با فرمول Au Te2 این کانی طلا در سیستم مونوکلینیک متبلور شده و به صورت منشورهای تیغه ای و شیار دار، غالبا دوقلو و توده های دانه ای پیدا می شود. رنگ این کانی از زرد برنزی تا سفید نقره ای متغیر است. خط اثرش خاکستری مایل به زرد تا خاکستری متمایل به سبز است. سختی اش 5/2 تا 3 و وزن مخصوصش 31/9 می باشد. کالاوریت فاقد رخ بوده و کدر و شکننده است. این کانی دارای جلای فلزی می باشد.
در اسیدنیتریک گرم حل می شود و طلای فلزی در محلول قرمز آزاد می سازد.
اختلاف آن باپیریت، سختی کمتر و داشتن بلورهای طویل است. قابل ذکر است که مقدار طلای کالاوریتتا 44% می رسد. این کانی معمولا در رگه های هیدروترمال حرارت پائین تشکیل می شود.
- سیلوانیت Sylvanite
با فرمولAg,uA ) Te2 ) این کانی نیز همانند کالاوریت در سیستم مونو کلینیک متبلور شده و به صورت منشورهای کوتاه و ضخیم، که برخی دوقلواند و نیز به شکل ستون، چوب بست یا دانه ای پیدا می شوند.
سیلوانیت احتمالا هم ساخت کالاوریت است ولی برخی از محلهای فلزی توسط نقره اشغال شده است. رنگ این کانی از خاکستری فولادی تا سفید نقره ایمتغیر است و رنگ خاکه آن خاکستری متمایل به زرد است. سختی آن 5/1 تا 2 و وزنمخصوصش 11/8 است.
سیلوانیت دارای جلای فلزی درخشان، کدر و شکننده است. سطح شکست آن ناصاف بوده و دارای کلیواژکامل (010) می باشد. سیلوانیت در اسید نیتریک حل می شود و طلای فلزی آزاد می سازد.اختلاف آن با کالاوریت در داشتن رخ و سختی کمتر است. ضمنا مقدار طلای سیلوانیت 30%است.این کانی نیز در رگه های هیدروترمال حرارت پائین تشکیل می شود.
- کرنریت Krennerite
با فرمول Au,Ag )Te2 ) این کانی در سیستم ارتو رمبیک متبلور میشود.
سختی کرنریت 5/2 وزن مخصوصش 62/8 است.
مقدار طلای کرنریت معمولا کمتر ازکالاوریت است و حداکثر به 44% می رسد. نسبت طلا به نقره در این کانی 4:1 می باشد.
کرنریت گسترش زیادی دارد ولی از لحاظ استخراج طلا اهمیت زیادی ندارد.
- پتزیت Petzite
با فرمول Ag3,Au ) Te2 ) سختی این کانی 5/2،وزن مخصوصش 13/9 می باشد و مقدار طلای آن تا 25% می رسد.
رنگ این کانی خاکستری تا سیاه است و جلای فلزی دارد.
رخ این کانی مکعبی و شکست آن مختصری صدفی است.
- مونت برایتیت Montbrayite
با فرمول َAu2 Te3 این کانی دارای سختی 5/2و وزن مخصوص 9/9 می باشد. مقدار طلایمونت برایتیت تا 50% می رسد. این کانی یک تلوروید کمیاب است.
- ناژیاژیت Nagyagite
با فرمول Pb5 Au ( Te,Sb ) 4 S -8 سختی این کانی 1 تا 5/1 و وزن مخصوص آن 5/7 می باشد. مقدار طلای ناژیاژیت تا 7/12 % میرسد.
یک کانی نادر بوده و اکثرا در کانسارهای ساب ولکانیک - گرمابی تشکیل می شود.
- مالدونیت Maldonite
با فرمول َAu2 Bi سختی این کانی نا مشخص و وزن مخصوص آن 7/15 می باشد. مقدار طلای آن 65% است. جزء کانی های نادر بوده و در کانسارهای حرارت بالا تشکیل می شود.
- اروشیبنیتAurostibnite
با فرمولAu Sb2
کانی های فرعی طلا:
طلای خالص در طبیعت بسیار کم است و آنچه اصطلاحا به آن طلای خالص یا native گفته می شود، در واقع طلایی است که 4 تا 15 درصد جرمی، دارای ایزومرف نقره می باشد.
- الکتروم Electrum
با فرمولAu,Ag اگر مقدار نقره در اختلاط کانی از 15درصد جرمی بیشتر شود، کانی الکتروم با رنگ زرد کم رنگ تا سفید که در حقیقت کانی حد واسط بین نقره و طلاست، بوجود می آید. گاهی مقدار نقره تا 50% جرمی در ساختمان الکتروم بالا می رود.
- کوشتلیت Kustelite
با فرمول Ag , Au در این کانی نقره در اختلاط کانی بیشتراز 80% جرمی می باشد.
- پورپزیت Porpesite
این کانی علاوه بر نقره و طلا همراه با پالاریوم و رودیوم نیز دیده شده است. مقدارپالادیوم بین 5 تا 11 درصد تغییر می کند و کانی پورپزیت حاصل می شود.
- بیسموتواوریت Bismutho_aurite
بافرمول Au,Bi چنانچه طلا با بیسموت تا 4 % جرمی همراه باشد، این کانی حاصل می شود.
